Voerman, Jan jr.

18 juli 2009

* Hattem 23 januari 1890 - † Laren 13 juni 1976

In zijn jeugd scharrelde Jan Voerman jr. allerlei objecten uit de natuur bij elkaar. Van een verzameling torretjes, boomschors, schelpen, eikels, planten etc. arrangeerde hij een stilleven waarmee hij zo lang heen en weer schoof dat het geheel voldeed aan zijn esthetisch gevoel. Zodoende ontwikkelde hij reeds op jonge leeftijd zijn aanleg voor dimensie, verhouding en beeldopbouw. Zijn vader, de bekende IJsselschilder Jan Voerman sr. (1857-1941) moedigde hem aan en bracht hem de eerste beginselen van het schilderen bij. Senior leerde de jonge Jan het werken met penseel en verf en junior ontwikkelde zich al snel tot een vaardig kunstschilder. Jan sr. kreeg van de bekende koekfabrikant Verkade het verzoek voor het schilderen van een aantal plaatjes voor een reeks Verkade albums. Het feit dat zijn vrouw Anna Verkade een dochter was van de koekfabrikant zal daaraan niet vreemd zijn geweest. Senior schoof het verzoek echter door naar zijn toen 16-jarige zoon Jan jr. die na een proeve van bekwaamheid de opdracht kreeg. En dat was het begin van een bijna 35-jarige relatie tussen Jan Voerman jr. en de firma Verkade. Tussen 1905 en 1939 werkte Voerman jr. samen met de tekenaars Wenckebach en Van Oort aan het illustreren van 27 van de 35 albums die Verkade in die jaren uitgaf. Wie kent de albums "Lente", "Zomer", "Herfst" en "Winter" niet. Albums over provincies, landstreken en rivieren, over dieren en planten. Voor het schrijven van de teksten werden erkende experts aangetrokken zoals Jac. P Thijsse en A.F.J. Portielje. Het bijeengaren van de in de albums te plakken plaatjes werd een nationaal gebeuren, in ieder gezin werden ze gespaard. Voerman jr. ontving veel lof voor zijn kleine albumschilderijtjes.

Van 1913 tot 1914 bezocht Voerman jr. de Rijksacademie in Amsterdam waarna hij op aanraden van de kunstpedagoog H.P. Bremmer nog een opleiding in de lithografie volgde aan de Haagse Academie voor Beeldende Kunsten. Dat bleek een goed advies, Voerman jr. werd een zeer bekwaam lithograaf.

In 1923 trouwde hij met Hetty Mansholt (1898-1988). Zij kregen een dochter( Pia) en een tweeling Jan en Ubbo. Helaas overleed Pia op 7-jarige leeftijd in 1932. Aanvankelijk ging het echtpaar in Overveen wonen waar Voerman jr. Anton Pieck ontmoette. Beiden hielden zich in die tijd bezig met etsen. In 1928 verhuisde het gezin Voerman jr. naar Laren. Dat was echter geen eindpunt. Voerman jr. gaf opdracht tot de bouw van een huis in Blaricum. Hier ontstond een zeer productieve periode. Naast zijn aquarellen voor de Verkade albums maakte hij veel illustraties voor bloembollencatalogi en kalenders. Toen bij het uitbreken van de 2e Wereldoorlog Verkade de uitgave van de albums staakte, was dat voor Voerman jr. aanleiding zich meer te gaan toeleggen op het schilderen in olieverf. Wederom bleek zijn voorliefde voor de natuur. Hij schilderde de natuur in al haar facetten. Planten, bloemen en vruchten zette hij op doek en niet alleen in de glorie van groei en bloei maar ook legde hij het verval van een wormstekige appel vast. Als erkenning voor zijn veelzijdig kunstenaarschap op zowel grafisch als picturaal gebied werd Voerman jr. op 13 december 1975 benoemd tot Ridder in de orde van Oranje-Nassau.