Skip to main content

Toegang tot de dood - Gorredijk

09 januari 2011

 

Hekwerk nieuwe begraafplaats GorredijkHet is ongetwijfeld niet het meest bijzondere hek in Fryslân, maar het is wel een rijksmonument. Het hekwerk van de gemeentelijke begraafplaats in Gorredijk is een fraai voorbeeld van een hekwerk uit de 20ste eeuw waar nog echt aandacht aan werd besteed. Het in expressionistische stijl vormgegeven hek is bovendien een gedurfd stuk werk in een omgeving die met dergelijke moderne vormen nog weinig op had in de jaren twintig van de 20ste eeuw. Het hek werd waarschijnlijk ontworpen door de gemeentearchitect van de gemeente Opsterland, de heer C. van Wamel. Het hek werd ontworpen in 1925 en in 1926 geplaatst op de toegangsdam bij de nieuwe begraafplaats van Gorredijk. Ongeveer in dezelfde tijd werd ook een nieuw hekwerk geplaatst bij de begraafplaats van Tijnje, maar dat hek is eenvoudiger van opzet.

Het hekwerk in Gorredijk is samengesteld uit twee hoge bakstenen stijlen met aan weerszijden lagere en dunnere stijlen. Tussen de hoge stijlen hangt een dubbel hekwerk en aan de zijkanten zijn smalle enkele hekwerken geplaatst voor de toegang van voetgangers. Het metselwerk is decoratief en in verschillende patronen uitgevoerd. Opvallend is de ingesnoerde en daardoor smallere voet in blokkenpatroon. De schacht is uitgevoerd in kruisverband met aan alle vier zijden een verticale zaagtand-decoratie en afgesloten door een veelhoekige bekroning. Kortom een fraai staaltje metselwerk. De ijzeren dubbele toegangshekken zijn grotendeels gesmeed in sierlijke patronen net als de flankerende voetgangershekken. Van de draaiende hekken zijn de onderzijde en het gedeelte aan de scharnierende zijde gesloten waardoor het hekwerk extra stevigheid verkrijgt. Vanaf de stijlen loopt de bovenste dwarsverbinding naar binnen wat bij opening bijdraagt aan de expressieve vormgeving. Geheel aan de buitenzijde zijn aan de lage stijlen korte vleugelstukken in dezelfde trant aangebracht. Deze hangen af tot boven de sloot die de begraafplaats verder omgeeft.

Het hekwerk bevat geen funeraire symboliek en past in die zin bij de veranderende opvattingen ten opzichte van de dood die inzette in de vroege 20ste eeuw. Het hek bevat echter wel de expressie die je niet zult tegenkomen bij een toegangshek tot een bedrijfspand of woning.

 

 

Aangepast: 09 mei 2013

Nieuw op de website