Skip to main content

Gelderland


Geschreven: 04 juli 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Al in de middeleeuwen was Nijmegen een belangrijke stad voor Joden. Dat had ongetwijfeld te maken met de bereikbaarheid van de stad via de Waal, de nabijheid van het Duitse achterland en dat de stad een knooppunt van handel was. In bronnen uit de veertiende eeuw zijn talloze verwijzingen te vinden naar Joodse burgers in de stad. Zo wordt er in 1335 ene Salomon van Nijmegen genoemd in de archieven van Keulen. Ook uit belastingbetalingen aan de Hertog van Gelre uit de veertiende eeuw weten we dat er in Nijmegen Joden woonden.


Geschreven: 03 juli 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

Aan het zicht onttrokken door bomen ligt ten oosten van Vorden, nabij de buitenplaats Wildenborch, een kleine begraafplaats aan een zandweg. Omheind door eenvoudige houten palen met prikkeldraad en een dubbel ijzeren hekwerk ligt hier een deel van de Joodse geschiedenis van het Gelderse dorp. Die Joodse geschiedenis bestrijkt maar een korte periode, van het einde van de achttiende eeuw tot ongeveer 1930.  


Geschreven: 27 april 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Bij de samenvloeiing van de Oude en de Nieuwe IJssel ontstond al in de negende eeuw een nederzetting. Gelegen op een hoge rivierduin, daar waar de IJssel werd overgestoken op de route van west naar oost, was de locatie ideaal. De IJssel was niet altijd even vriendelijk voor de stad, want grote delen van de stad moesten in de middeleeuwen prijs worden gegeven aan de meanderende rivier. Maar de stad floreerde, zeker vanaf de vijftiende eeuw toen Doesburg zich aansloot bij de Hanze, een samenwerkingsverband van handelssteden in Noordwest-Europa.


Geschreven: 01 juni 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

Het Joodse leven in het Veluwse dorp Dieren kwam relatief laat op gang. In 1878 kreeg de kleine gemeenschap een eigen synagoge in een lokaal van de dorpsschool. Erkenning als Joodse gemeente volgde in 1882. Tot dan vielen de Joden in Dieren onder de Joodse gemeente in Doesburg. Die stad kende een kleine gemeenschap die al in de zeventiende eeuw een eigen begraafplaats in gebruik had genomen.


Geschreven: 24 december 2021
Aangepast: 24 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De funeraire geschiedenis van Doetinchem start met de stichting van de kerk die in de negende eeuw voor het eerst werd genoemd. Of er in de eeuwen daarvoor begraafplaatsen, urnenvelden of grafheuvels in de omgeving zijn aangelegd, is weinig over bekend. Er woonden al vroeg mensen in de omgeving die we nu gemeente Doetinchem noemen, maar die vertrokken telkens na verloop van tijd. Vanaf ongeveer 1200 is meer bekend. Toen werd een aanvang gemaakt met de bouw van de voorloper van de huidige kerk. We weten dat er in die tijd in Doetinchem ook nog een kapel bestond, gelegen bij een gasthuis. Dat bij beide gebouwen begraven werd, is aannemelijk.


Geschreven: 19 december 2021
Aangepast: 24 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De funeraire geschiedenis van Doetinchem start met de stichting van de kerk die in de negende eeuw voor het eerst werd genoemd. Of er in de eeuwen daarvoor begraafplaatsen, urnenvelden of grafheuvels in de omgeving zijn aangelegd, is weinig over bekend. Er woonden al vroeg mensen in de omgeving die we nu gemeente Doetinchem noemen, maar die vertrokken telkens na verloop van tijd. Vanaf ongeveer 1200 is meer bekend. Toen werd een aanvang gemaakt met de bouw van de voorloper van de huidige kerk. We weten dat er in die tijd in Doetinchem ook nog een kapel bestond, gelegen bij een gasthuis. Dat bij beide gebouwen begraven werd, is aannemelijk.


Geschreven: 01 oktober 2021
Aangepast: 25 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De stad Wageningen kent een lange en bewogen geschiedenis. Daarvan getuigen onder meer de vele archeologische vondsten die in de omgeving zijn gedaan. Ter hoogte van de huidige Diedenweg zijn tegen de helling van de stuwwal diverse grafvelden gevonden, met daarin graven daterend vanaf enkele eeuwen voor Christus tot in de negende eeuw. Wat nu de stad Wageningen is, is eigenlijk de tweede nederzetting met die naam. De eerdere nederzetting, gunstig gelegen op de flank van de stuwwal langs de Rijn, werd in de middeleeuwen verwoest en verlaten.


Geschreven: 21 augustus 2021
Aangepast: 01 maart 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

In de gemeente Nijmegen bevinden zich 22 begraafplaatsen, waarvan vier gemeentelijk. De begraafplaatsen weerspiegelen het funeraire landschap van Nederland in de afgelopen twee eeuwen. Er zijn begraafplaatsen met een hervormde signatuur, een grote oorlogsbegraafplaats (Jonkerbos) en ook een grote joodse begraafplaats. Er is zelfs een gemeentelijke begraafplaats die steeds meer een islamitische signatuur krijgt. Maar wat het meest zichtbaar is in Nijmegen zijn de begraafplaatsen met een katholieke signatuur. Vijf begraafplaatsen behoren tot een klooster, maar er werden ook begraafplaatsen aangelegd door de verschillende Nijmeegse parochies. Eén katholieke begraafplaats valt echter het meest op en dat is de begraafplaats aan de Daalseweg.


Geschreven: 23 maart 2021
Aangepast: 03 maart 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Gelderland

De stad Zevenaar behoort pas sinds 1816 bij Nederland. Lange tijd vormde de stad een enclave van het hertogdom Kleef dat vanaf 1701 geleid werd door de Pruisen. In de periode daarvoor was Johan Maurits van Nassau-Siegen (1604-1679) stadhouder van Kleef en heerste er religieuze tolerantie, wat er toe leidde dat in de zeventiende eeuw onder meer de eerste joden zich in Zevenaar vestigden.


Geschreven: 27 september 2020
Aangepast: 06 maart 2024
Auteur: Thomas Hilhorst
Categorie: Gelderland

De langste weg door het dorp Dieren is de Harderwijkerweg. Het is tevens een druk begane weg met aan beide zijden woonwijken. Dagelijks passeren veel auto’s en fietsers op hun route een lange beukenhaag. Achter deze haag ligt het terrein van de eerste algemene begraafplaats van de gemeente Rheden, daterend uit het jaar 1842 en inmiddels een rijksmonument.