Het dorp Sint Maartensbrug ligt in een rustige polder die vandaag de dag weinig meer van de eeuwenoude dynamiek ter plekke verraad. Eeuwenlang bood een duinenrij bescherming voor het erachter liggende hoogveen waar bewoning en landbouw mogelijk waren. Dat veranderde tussen de twaalfde en veertiende eeuw, toen door stormvloeden de relatief kleine openingen in de duinenrij sterk werden verbreed. Tussen Petten en Callantsoog ontstond een zeegat dat bekend kwam te staan als de Zijpe. Grote delen land kwamen onder water te staan en veroorzaakten schade aan de dijken die onder meer Alkmaar beschermden. In de zestiende eeuw werden maatregelen genomen, maar de eerste pogingen tot bedijking van de Zijpe mislukten.
De huidige gemeentelijke begraafplaats van Schagen is niet de eerste. Die lag op het oude kasteelterrein en werd zo’n veertig jaar gebruikt in het midden van de negentiende eeuw. Nieuwe inzichten in de manier van begraven en de Begrafeniswet van 1869 dwongen de gemeente Schagen tot de aanleg van een nieuwe begraafplaats. Die werd aangelegd aan de andere kant van de in 1865 gereedgekomen spoorlijn van Alkmaar naar Den Helder.
Het is misschien wel het mooiste beeldhouwwerk op de gemeentelijke begraafplaats aan de Herfstlaan in Heemstede. Wat is het verhaal achter het bijna levensechte beeld van jonkvrouw Jeanne van Lennep?
Op De Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam staan talloze grote en bijzondere grafmonumenten. Sommige vallen pas op als je er dichtbij staat, andere maken al van verre indruk. Onder die laatste categorie valt het bijzondere grafmonument voor freule Stapert, zoals het op de begraafplaats wordt genoemd. Het monument valt op vanwege de enorme marmeren engel die het graf siert.
Sinds 2015 kent de gemeente Alkmaar negentien begraafplaatsen. De stad zelf telt er slechts drie, waarvan de joodse begraafplaats het oudst is. Het aantal begraafplaatsen is met name toegenomen door de gemeentelijke herindeling waardoor in 2015 de gemeenten Graft-De Rijp (zes begraafplaatsen) en Schermer (zeven begraafplaatsen) aan Alkmaar werden toegevoegd. De grootste begraafplaats en ook de meest stedelijke is de gemeentelijke begraafplaats aan de Westerweg.
Een monument van de wederopbouwperiode wordt de Zuiderhof genoemd. De jongste begraafplaats van Hilversum werd tussen 1958 en 1964 aangelegd naar ontwerp van de architect Willem Marinus Dudok (1884-1974). Niet alles werd door Dudok ontworpen, want bij het groenontwerp kreeg hij mogelijk hulp van de plantsoenmeester van de gemeente. Het was een van Dudoks laatste ontwerpen uit een groot oeuvre. Het karakter van de begraafplaats verschilt in grote mate van de eerdere gemeentelijke begraafplaatsen die in Hilversum werden aangelegd.
Eerder al deden Henk Hin en Beerend Wietsma verslag van hun zoektocht naar oude graven en grafmonumenten op de kerkhoven in Heemskerk, gelegen rond de Dorpskerk en de Laurentiuskerk. In dit artikel nemen ze de gemeentelijke begraafplaats 'Eikenhof', gelegen aan de Marquettelaan, onder de loep.
Aan de westkant van Amsterdam verschenen in de negentiende eeuw een flink aantal begraafplaatsen en sommige verdwenen juist. Zo werd in 1845 binnen de stadsgrenzen de katholieke begraafplaats bij De Liefde aangelegd en in 1860 werd de Westerbegraafplaats geopend. Het aloude Karthuizerkerkhof en de begraafplaatsen op de bolwerken werden in diezelfde eeuw gesloten en ontruimd. Een van de nieuwe begraafplaatsen was Vredehof.
Aan de noordkant van de Kerk aan Zee in Muiderberg ligt al honderden jaren een mysterieuze grafsteen. Een aangespoelde Poolse zeeman zou er begraven zijn, zo gaat het verhaal. Maar er doen over dat graf zoveel verhalen de ronde…
Heidense kerkhofjes of begraafplaatsen zijn geen vreemd begrip in Nederland en Vlaanderen. Het betreft vaak plaatsen waaraan een oud verhaal hangt, waar of niet waar. Zo’n plekje met een oud verhaal ligt ook in het West-Friese dorpje Westwoud. Ooit stond hier een forse kerk, nu rest alleen het kerkhof.