De geschiedenis van begraafplaats De Bieberg start in Ginneken, een zelfstandig dorp zo’n twee kilometer ten zuiden van Breda. Daar begroeven de inwoners hun doden eeuwenlang op het kerkhof bij de oorspronkelijk katholieke Laurentiuskerk. De locatie daar is al zeker vanaf begin veertiende eeuw in gebruik. In 1648 kwam de kerk in handen van de hervormden, maar op het kerkhof werden ook andere gezindten begraven.

In 2021 verscheen het boek ‘Denken over Herdenken – Oorlogsmonumenten in Nederland’ van archeoloog en freelance-journalist Ruurd Kok. Onlangs verscheen van zijn hand ook de bundel ‘Als de bom valt’ over sporen van de Koude Oorlog in de Leidse regio. Daarnaast maakte hij met Reanne van Kleef en Tess van Kooperen de vijfdelige documentaire-reeks ‘Het Verdwenen Vliegveld’ over Vliegkamp Valkenburg. Uit deze onderwerpen blijkt al wel dat Kok niet alleen geïnteresseerd is in het verleden, maar ook in hoe wij het verleden ervaren en daar mee omgaan. Waar veel onderzoekers de focus leggen op het verhaal achter het oorlogsmonument, kijkt Kok in Denken over Herdenken in eerste instantie naar het verhaal wat zich – letterlijk – voor het monument afspeelt. Het levert interessante inzichten op, zonder dat het zware kost wordt. Wat gezien het onderwerp al een prestatie op zich is.

Elizabeth Jakobs Wijkmeijer

12 september 1837 – 11 april 1856

Zij was een bloem die welig tierde,
Den hof waarin z’ ontlook versierde;
Maar is geplukt door Scheppers hand.
En in nog schooner hof geplant.
Om daar te prijken naast een loot,
Die van den zelfden stam ontsproot.

Ruim 18 jaar oud was Elizabeth Wijkmeijer toen ze overleed op 11 april 1856. Ze was de dochter van Jakob Klaassens Wijkmeijer en Grietje Gerrets de Groot. Zowel Jakob als Grietje kwamen uit een schippersfamilie. In de akte van overlijden van de Burgerlijke Stand van Elizabeth staat als beroep bij haar vader: landbouwer. Toch was het eigenlijke beroep van Jakob Klaassens Wijkmeijer, zoals we kunnen lezen in de diverse akten, schipper. Beter gezegd kapitein. Zeewaardige schepen waren het, waarop hij voer.

In deze rubriek vertellen mensen uit het veld over een bijzondere funeraire plek. Deze aflevering: René Beverwijk, sinds 2015 beheerder van de Nieuwe Gemeentelijke Begraafplaats te Hoogkerk bij Groningen. Zijn werkzaamheden bestaan voornamelijk uit het groenonderhoud en contact met de bezoekers.

Hoogkerk is nog steeds een dorp naast de stad Groningen en de begraafplaats kent vele trouwe bezoekers op een dag. Naast afhandeling van eventuele klachten is er altijd wel iemand die even een praatje wil maken of een kopje koffie wil drinken. De begraafplaats is in 1911 in gebruik genomen, is nu zo'n 2,5 ha groot en in te delen in drie gedeelten doortrokken met een middenpad. Het gehele terrein is omtrokken met essen (Fraxinus excelsior) en daaronder esdoorn of beukenhagen. ook zijn er beukenhagen gebruikt ter afscheiding van de diverse perken.

De St. Willibrord-kerk in Waalre stamt uit het begin van de achtste eeuw en is een van de oudste kerken van Noord-Brabant. Het oorspronkelijke houten kerkje werd in de twaalfde eeuw vervangen door een romaanse kerk van tufsteen. De kerk bleef, met de nodige verbouwingen, tot in de eerste helft van de twintigste eeuw in gebruik. Daarna werd de kerk aan de eredienst onttrokken en kreeg het na de oorlog de functie van Provinciaal Monument Brabantse Gesneuvelden.