De bevrijding van Nederland kostte vele tienduizenden mensen het leven, zowel militairen als burgers. Maar ook als men bevrijd was, betekende het niet dat het gevaar geweken was. We zien daarvan door het hele land de sporen op begraafplaatsen en kerkhoven. In het bijzonder gaat het dan om kinderen die speelden met gevonden munitie, achtergebleven in het open veld of bij een opslag.

* Utrecht 26 december 1914 - † Arnhem 9 november 1951

Voor de Tweede Wereldoorlog kreeg Crone enige bekendheid met zijn werk, onder andere met de novelle Gymnasium en liefde dat in 1936 verscheen. Het bleek de aanvang van een moeizame carrière als schrijver die zijn droevige verhalen over het algemeen situeerde in de stad Utrecht.

De Canon van het Nederlands funerair erfgoed geeft kort en bondig inzicht in hoe Nederlanders door de eeuwen heen hun doden hebben begraven. De begraafplaats bij ons om de hoek past in een traditie die eeuwen teruggaat en is een waardevolle bron van kennis. In deze canon wordt aandacht besteedt aan hoogtepunten, maar ook aan de veranderingen in onze omgang met de dood. Het laat zien dat het geloof lang de plek bepaalde waar begraven werd, maar ook hoe door een toenemende individualisering langzaamaan het landschap van de dood aan het veranderen is. Wat brengt ons de toekomst?

Op landgoederen in Nederland treffen we regelmatig grafkelders. Veel daarvan dateren uit de negentiende eeuw, maar ook in de twintigste eeuw werden ze nog wel aangelegd. Zo ligt in het bos bij Oud-Groevenbeek ten zuiden van  het Gelderse Ermelo een grafkelder uit het laatste kwart van de twintigste eeuw. De grafkelder ligt inmiddels nagenoeg heel verborgen in de ondergroei. Als je niet weet waar je moet zijn, is de plek bijna niet te vinden.

Iedere onderzoeker doet wel eens een toevallige vondst. Soms heeft die vondst helemaal niets te maken met het doel van je onderzoek. Zo viel mijn oog op een negentiende-eeuwse overlijdensakte. Op 21 maart 1846 verscheen Sijtze Brouwer (1809-1871), genees- heel- en vroedmeester te Bergum, op het gemeentehuis van Tietjerksteradeel.

* Oirschot, 20 november 1902 – † Den Bosch, 11 juni 1966

Op het kerkhof van Middelbeers (NB) trekken links van het moderne kruis twee grote grafmonumenten de aandacht. Eén door zijn hoogte, de andere door het gebruikte materiaal. De laatste is een grafmonument van tufsteen voor de burgemeesters Smulders, van wie C.C.Th.M. Smulders de eerste vrouwelijke burgemeester van Nederland blijkt te zijn geweest.

Het kerkdorp Solwerd, als dorp nauwelijks meer herkenbaar nu het is vastgegroeid aan de stad Appingedam, ontleent zijn naam aan de wierde waarop het ligt. De betekenis van de naam Solwerd is: wierde in een poel, in een zompig, drassig gebied.