Als je op de oude algemene begraafplaats van Deventer rondwandelt, kom je op de grafmonumenten de namen van een groot deel van de gegoede burgerij uit de negentiende eeuw tegen: hoogleraren, fabrikanten, dominees, middenstanders, een componist, twee keer een gouverneur-generaal van Nederlands-Indië, een Shakespearevertaler, een directrice van de meisjes-hbs. Ook een aantal leden van het hoogleraarsgezin Bosscha ligt er begraven.

De begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn is niet de eerste begraafplaats van de stad. Nadat het kerkhof bij de kerk op het Marktplein als gevolg van landelijke richtlijnen buiten gebruik werd gesteld, werd in 1829 aan de Loolaan een begraafplaats in gebruik genomen tegenover de Grote Kerk. In juni van dat jaar werd de aanbesteding gedaan voor de bouw van twee huizen, een aan elke zijde van de ingang van de begraafplaats. Het een moest dienen als woning voor de doodgraver en de ander als schijndodenhuisje.

De geschiedenis van Apeldoorn is onlosmakelijk verbonden met het Koninklijk Huis, met paleis Het Loo als middelpunt. Ook op de oude begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn vinden we daarvan sporen terug. Niet van Oranjes zelf, maar van tal van mensen die bij hen in dienst waren. Zoals Evertje van der Zande-Schouten, de min van koningin Wilhelmina.

Op de begraafplaats van Kolham trekken een drietal stèles de aandacht vanwege de inhoud van de grafdichten. Deze grafdichten maken ons deelgenoot van een paar menselijke drama’s en dientengevolge diep verdriet in de families van de overledenen.

Groningen kent qua bewoning meerdere gezichten. Eeuwenoude dorpen met kerkjes en kerkhoven en niet ver daar vandaan jonge dorpen waar een compleet andere funeraire cultuur tot stand kwam. Toch zijn er ook in deze veengebieden soms verrassend oude begraafplaatsen te vinden.

Dichtbij het centrum van Apeldoorn ligt de rijksmonumentale begraafplaats Soerenseweg. De eerste begrafenis vond hier plaats in 1897. De aanleg, met latere uitbreiding, is in een mengvorm van de romantische landschapsstijl en de formele zakelijke stijl. Over de begraafplaats lopen gebogen lanen die mooie doorkijkjes bieden. Het is een oase van rust geworden met betrekking tot flora en fauna. Deze meer dan 120 jaar oude plek is een deel van de Apeldoornse cultuurgeschiedenis. Dit geldt voor zowel de aanleg, de stijlen van graven en grafstenen, als de personen die er begraven zijn.

Een van de grootste grafmonumenten op de 33 hectare tellende De Nieuwe Ooster (DNO) in Amsterdam is voor een haast vergeten sportheld, de wielrenner Piet van Nek. Hij verongelukte in 1914 aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog op een Duitse wielerbaan.

Tot in de tachtiger jaren van de vorige eeuw werden overleden kinderen die niet gedoopt waren soms onder of achter de heg begraven op katholieke begraafplaatsen. Zonder naam en zonder afscheid. Ze overleden voor ze konden worden gedoopt en mochten daarom niet in gewijde grond worden begraven. Buiten de katholieke kerk kwam het ook voor dat overleden baby's ergens terechtkwamen, zonder naam, zonder afscheid en zonder herdenkingsplek. Ken je mensen die die dit van dichtbij hebben meegemaakt? Bijvoorbeeld als nabestaande of vanuit de kerk, het ziekenhuis, als huisarts of vanuit de begraafplaats?