Skip to main content

Als bloemen bij het graf - Rolde

07 maart 2024

Geert Koops

∗ 2 november 1766 te Rolde - † 30 december 1828 te Grollo (voorm. gemeente Rolde)

De begraafplaats van Rolde bevindt zich achter de gothische Jacobuskerk. Een jacobsschelp, bij een restauratie gevonden op de plaats van het altaar, verklaart de naam van de kerk als gewijd aan Jacobus. Afkomstig van een pelgrim die op bedevaart het graf van Jacobus in Santiago de Compostella in Spanje had bezocht? De begraafplaats werd in 1829 in gebruik genomen, zoals we kunnen lezen op het monument dat het kruispunt markeert van de paden die de perken van elkaar scheiden.

Rolde


Op het monument dat rijkelijk is voorzien van tekst en symbolen lezen we:

GEERT KOOPS
wiens stoffelijk
deel, het eerst,
op deze nieuw
aangelegde
begraafplaats
is ter aarde
besteld op den 6
Januarij
MDCCCXXIX

Voorzijde monument Geert KoopsVoorzijde monument Geert Koops

Een eerbetoon aan de timmerman van de gemeente, Geert Koops. We lezen het op één van de zijden: Door de gemeente Rolde ter gedachtenis toegevoegd. De symbolen op de vier zijden laten niets te raden over wat zijn ambacht betreft: een hamer, een beitel, een boor en een zaag. De tekst op een andere zijde roept de bezoeker van de begraafplaats op gevoelens van huiver opzij te zetten:

Mensch,
o sidder niet,
uw voet treed’
veilig nader;
Gij drukt ook
hier den grond
’t gebied van
uwen Vader!

Mensch, o sidder nietMensch, o sidder niet

Het is de tijd waarin geloof en kerk nog een wezenlijk deel uitmaakten van het leven. Iedereen wist dat met de Vader God was bedoeld. Wilde de dichter met de zin: Gij drukt ook hier den grond ‘t gebied van uwen Vader, aangeven dat er tussen het kerkhof, ooit gewijde grond, en de begraafplaats geen wezenlijk verschil was? Voor beide gold dat zij ‘t gebied waren van uwen Vader. De begraafplaats was dan misschien niet gewijd, maar toch een gebied waar wijding vanuit ging. Was het dominee Dominicus Holwerda, die in de periode van het overlijden van Geert Koops en het in gebruik nemen van de nieuwe begraafplaats predikant in Rolde was, die deze grafpoëzie dichtte? Als je dan de huiver om de begraafplaats te betreden had overwonnen, was er de uitnodiging, die we aantreffen op de vierde zijde:

O’ mensch staar
op dit graf
ziet op zijn rand-
en neer;
Voel, voel daar
de eeuwigheid
en pleng geen
tranen meer.

... pleng geen tranen meer.... pleng geen tranen meer.

Zitten we er ver naast, wanneer we vaststellen dat er tussen de burgerlijke gemeente en de kerkelijke gemeente intensief overleg is geweest over wat voor een monument het moest worden en welke tekst erop moest worden aangebracht?

Geert Koops ligt niet begraven onder het monument. Zijn graf is te vinden op Vak A, maar heeft geen grafmonument.

Aangepast: 07 maart 2024