Skip to main content

Fongers, Albert Jans

15 juli 2002

 

* Warffum 1841 - † 1921

 

Waar zich nu kantoren en woningen bevinden, de Fongerstede, stond eerder de fietsenfabriek van Fongers. In 1871 vestigde de smidsknecht Albert Fongers een smederij aan de Nieuwe Kerkhof te Groningen. Zijn belangstelling voor een nieuw vervoermiddel, dat voorzichtig zijn intrede deed in Nederland, deed hem in 1880 de fiets ontwikkelen, die basis werd van het Fongerrijwiel. In een gebouwtje naast zijn smederij begon hij in 1884 met de productie daarvan. In 1896 volgde de oprichting van een NV en in 1897 verrees aan de Hereweg te Groningen de rijwielfabriek Fongers. Hier fabriceerde men kwaliteitsfietsen, die het uiteindelijk moesten afleggen tegen vele andere en goedkopere merken. De strijd moest immers worden aangebonden met een veelheid aan buitenlandse concurrenten. In 1961 werd de fabriek uiteindelijk overgenomen door Phoenix uit Leeuwarden. Samen met de Germaan uit Meppel werd dat de combinatie PFG (Phoenix, Fongers, Germaan). Op haar beurt werd deze combinatie overgenomen door Batavus. In 1971 staakte men de produktie in Groningen.

De oprichter Albert Fongers overleed in 1921 en zijn zoon Ties, die hem was opgevolgd stierf in 1944. Op de Zuiderbegraafplaats te Groningen bevindt zich het familiegraf van de familie Fongers. Op deze begraafplaats trekt vooral het grafmonument van de familie Scholten de aandacht, maar wie zijn ogen de kost geeft en zijn blikken laat gaan over al de grafmonumenten van Groningers van naam, ontdekt al snel het familiegraf van Fongers. FongersOmgeven door een wat hogere haag is het alsof men voor dit familiegraf gezocht heeft naar beslotenheid, naar intimiteit. Geen veelheid van namen en jaartallen sieren het monument. Het monument weerspiegelt wat in het derde couplet van het Gronings volkslied wordt bezongen:

Doar woont de dege degelkhaid
De wille, vast as stoal,
Doar vuilt 't haart, wat tonge sprekt,
In richt- en slichte toal.
Ain Pronkjewail in golden raand
Is Grönnen; Stad en Ommelaand.

Die "degelkhaid", degelijkheid vindt men terug in dit grafmonument, dat elke buitensporigheid mist en getuigenis aflegt van de noeste werkers, die hier hun laatste rustplaats vonden.

 

Literatuur

  • Het volk van Loug en Stad; Stichting 'Grunneger Bouk' (2000)
  • Nieuwe Groninger Encyclopedie; Groningen (1999)

 

Aangepast: 23 december 2020

Nieuw op de website