Skip to main content

Toegang tot de dood - Tilburg

17 augustus 2011

 

Hekwerken van wat oudere katholieke begraafplaatsen, vooral in Noord-Brabant, zijn rijk aan ornamenten en verwijzingen naar geloof of dood. Zeer bekend is het hek bij de Tilburgse begraafplaats Binnenstad. Rijk voorzien van gietijzeren heiligenbeelden is het een opvallend hekwerk met een dito entree.

Toegang tot het kerkhof.

Maar niet ver van deze begraafplaats ligt een kerkhof met een nagenoeg identiek hekwerk en ook met heiligenbeelden. Dit kerkhof bij de Dionysiuskerk van het Goirke ligt wat meer verscholen, maar het toegangshek komt sterker naar voren dan het eerder genoemde voorbeeld. Beide hekwerken zijn niet voor niets rijksmonument.

Bij het Dionysiuskerkhof staat het hekwerk langs de Goirkestraat over een afstand van bijna 34 meter. Naar de kerk toe is ook nog een hekwerk van zo’n 10 meter met daarin een enkel toegangshek. Het geheel staat op een schansmuur met hardstenen afdekking. Langs de straat staan op de hoeken bakstenen pilasters en meer naar het midden nog eens twee soortgelijke pilasters die een groot dubbel toegangshek bevatten. Het dubbele toegangshek is qua spijlen en afwerking gelijk aan het overige hekwerk. Maar er zijn hier andere accenten gelegd zodat het hek duidelijk opvalt tussen het geheel. In de hekdelen is namelijk een vanaf de zijde omhoog lopende boog opgenomen die de driedimensionale werking van de toegang versterkt. Dit effect is niet aanwezig bij het andere begraafplaatshek. Centraal is op het hekwerk een kruis aangebracht.

Tussen de pilasters die het toegangshek dragen en de hoekpilasters is over de gehele lengte een smeedijzeren hekwerk aangebracht met gietijzeren Neogotische pilasters met pinakelbekroning. Op de pilasters staan vier gietijzeren beelden. Op de buitenste pilasters staan een beeld van Johannes de Doper en St. Jozef. Op de middelste twee pilasters, waaraan de toegangshekken hangen, staan apocalyptische engelen. De engelen met bazuin vormen als het ware de begeleiding naar de rustplaats. Het giet- en smeedijzerwerk werd in 1903 vervaardigd door de Tilburgse IJzergieterij van Van der Schoot. De naam van de gieterij is duidelijk opgenomen op de voet van de beelden.

Het hekwerk past prima in de lintbebouwing langs de Goirkestraat, waar ook de kerk onderdeel van uitmaakt. Deze samenhang met kerkgebouw geeft dit hekwerk een geheel andere voorkomen dan het eerder genoemde hek, maar beide bedienen zich van dezelfde vormentaal. Een vormentaal die menigmaal toegepast is bij soortgelijke begraafplaatsen of kerkhoven.

 

Aangepast: 30 april 2018

Nieuw op de website


Kollum – Protestants kerkhof

16 maart 2024
~Fryslân

Jacobs, Aletta

07 maart 2024
~Maatschappij

Als bloemen bij het graf - Rolde

07 maart 2024
~Als bloemen bij het graf

Lobith - Katholieke kerkhof

12 februari 2024
~Gelderland