Skip to main content

De bemuurde dood - Oirschot

13 december 2009

 

LijkenhuisjeZoals uit deze reeks wel duidelijk wordt, zijn lijkenhuisjes er in allerlei soorten en maten. Combinaties in functies zijn vrij algemeen. Zo ook bij het lijkenhuisje op de Rooms-katholieke begraafplaats St. Petrus Banden in Oirschot. Het staat centraal op het oude deel van de begraafplaats, precies in de as van het middenpad. Maar wat men ziet als men deze begraafplaats betreedt is een fraaie gevel met een ruime nis en een calvariegroep tegen een coulisse van een drietal linden. Wie echter verder de begraafplaats oploopt zal verbaasd naar het huisje kijken dat zich achter de gevel uitstrekt. Dit is het lijkenhuisje.
Het geheel is in een neogotische stijl opgetrokken en dateert van omstreeks 1880-1890. De voorgevel is bewust breder en hoger opgetrokken dan de overige gevels. Op de zwaar aangezette hoekpijlers staan twee witte beelden, links Maria en rechts Johannes. In het midden, op een uitgemetselde console, is een uitkragend basement aangebracht dat dient als basis voor een houten kruis met corpus. Aan de voet van het kruis liggen twee schedels.
De korfboognis in de gevel is, bevatte eerst een door de Oirschotse kunstenaar J. Kruijsen op spaanplaat geschilderde Bewening, daterend van rond 1925. Inmiddels is deze plaat, na in verval te zijn geraakt, vervangen door een natuurstenen plaat met de inscriptie 'Uit Gods hand in Gods hand'. Daaronder zijn de namen aangebracht van de pastoors die vanaf 1830 de parochie hebben geleid.

Het eenlaags baarhuisje dat zich achter de voorgevel uitstrekt staat op een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een zadeldak met rode tuile-du-nord pannen. In de linker zijgevel is een getoogde deur aangebracht waarvan de dorpel zich op ongeveer 30 centimeter boven het maaiveld bevindt. Naast de deur is hier nog een ijzeren vierruits raam aangebracht in een getoogd venster. Aan de achterzijde is in de korte gevel een getoogde dubbele inrijpoort aangebracht. Hier is niet zo lang geleden een afdak aangebracht waaronder het gereedschap is aangebracht dat bezoekers kunnen gebruiken. De rechter zijgevel bevat alleen een ijzeren rondlichtvenster.
Van belang voor het ensemble zijn de drie achter het huisje geplante linden. Deze zijn waarschijnlijk niet lang na de bouw van het huisje geplant en maken dat dit huisje goed uitkomt. Het huisje is, samen met enkele andere grafmonumenten op de begraafplaats, op de lijst van beschermde rijksmonumenten geplaatst. De omschrijving is echter niet echt accuraat.

 

Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief van juni 2008

Aangepast: 06 mei 2013

Nieuw op de website


Pieneman, Jan Willem

29 september 2024
~Kunst & Cultuur

Als bloemen bij het graf - Garsthuizen

15 september 2024
~Als bloemen bij het graf