Skip to main content

Grafpoëzie te Eenum

10 juli 2009

 

Dorp

Zoals met vele wierdedorpen gebeurde, zo werd ook de wierde van Eenum door afgravingen behoorlijk geschonden. Toch bleef het dorp als wierdedorp zeer herkenbaar. Een zeer oud wierdedorp uit de Romeinse tijd, zoals uit archeologisch onderzoek bleek.

 

Kerk

Met de kerken van Marsum en Oosterwijtwerd vormt die van Eenum een groep van vroege romaanseEenum1 bakstenen kerken in Groningen. Men dateert ze eind 12e eeuw.

 

Kerkhof

Rondom de kerk het kerkhof, waar ongetwijfeld veel Eenumers in de loop der eeuwen hun laatste rustplaats hebben gevonden. Veel grafstenen treffen we niet meer aan, zo die er al in grote aantallen aanwezig zijn geweest. Van een aantal is bekend, dat ze onder het gras liggen, zoals A. Pathuis vermeldt in zijn Groninger gedenkwaardigheden. Onder andere die van: Jonker Willem Ubbena, overleden 17 juli 1631; Jonker Reint Ubbena, overleden 25 oktober 1639; Dominee Hermannus Wiardi, overleden 17 februari 1685 en Lourens de Lange, organist en schoolmeester, overleden 25 mei 1716.
Hieruit valt dus op te maken, dat al vroeg rondom en dus buiten de kerk werd begraven, al bevinden zich in de kerk ook een aantal zerken van wie in de kerk begraven werden. De stenen op het kerkhof, die er nu staan of liggen, zien er verzorgd uit. Een aantal voorzien van grafpoëzie.

Oosterheert2Ook hier weer varianten van gedichten, die men elders tegenkomt. In het oog springend is de tekst op de steen van Derk Hendriks Oosterheert. Getuige het opschrift moet hij veel en lang gezworven hebben. kinderen1In Eenum echter, aan het einde van zijn leven, heeft hij "de eindpaal" bereikt. De bespiegeling over het sterven, doet vermoeden, dat hij, terugkijkend op zijn leven, de betrekkelijkheid van veel heeft ingezien. Daarbij heeft hij blijkbaar ook ontdekt, dat er veel in het leven is, dat te vrezen valt.

Een liggende steen bedekt het graf van een drietal kinderen. Het grafdicht wil een bemoedigend woord zijn aan de treurende ouders:

De liggende steen van het echtpaar van Niejenhuis-Doorenbos roept op in te zien hoe betrekkelijk het leven is: een damp en kort van duur.Niejenhuis1

Sta, wandelaar en lees;
wiens overschot hier zij
en denk er aan dit lot;
't treft vroeg of laat ook mij

O mensch denk tog aan mij
hoe kort gij zijt van duur
dat 't leven is een damp
de dood wenkt ieder uur.

Veel van de stenen leggen getuigenis af van het geloof van wie heengingen en van wie achterbleven. Soms zijn het volledige citaten uit de Bijbel.citaat

 

Ik heb den goeden
strijd gestreden,
ik heb den loop
geëeindigd, ik heb
het geloof behouden:
voorts is mij weg
gelegd de kroon der
regtvaardigheid,
welke de Heer, de regtvaardige
Regter mij in dien
dag geven zal.

 

(2003)

 

Aangepast: 02 juni 2018

Nieuw op de website


Pieneman, Jan Willem

29 september 2024
~Kunst & Cultuur

Als bloemen bij het graf - Garsthuizen

15 september 2024
~Als bloemen bij het graf