Skip to main content

Zuid-Holland

07 augustus 2011

Van de twaalf Nederlandse provincies staat Zuid-Holland op een 5e plaats qua aantal begraafplaatsen met 443 begraafplaatsen. Daarvan is bijna de helft (211) een gemeentelijke begraafplaats. De overige bijzondere begraafplaatsen laten zich als volgt verdelen: katholieke begraafplaatsen vormen met 19% (84) de tweede groep, gevolgd door de begraafplaatsen met een PKN- of hervormde signatuur. Dat zijn er 52, oftewel bijna 12%. Verder zijn er nog particuliere en joodse begraafplaatsen en twee kleine oorlogsbegraafplaatsen. Zo'n 10% van alle begraafplaatsen in de provincie Zuid-Holland is geruimd.

De verdeling naar aard/gezindte kan als volgt worden weergegeven:

Begraafplaatsen naar gezindte, Zuid Holland 2024Begraafplaatsen naar gezindte, Zuid Holland 2024

In 2019 heeft zich een behoorlijke verschuiving voorgedaan in de aantallen nadat de gemeenten Leerdam en Zederik bij een fusie opgingen in de Utrechtse gemeente Vijfheerenlanden. Desondanks heeft Zuid-Holland na Gelderland het grootste aantal gemeentelijke begraafplaatsen. Verder valt nog op dat er redelijk wat Joodse begraafplaatsen voorkomen in Zuid-Holland, namelijk 24. De oudste joodse begraafplaats dateert uit 1613 (Rotterdam) en de jongste uit 1990 (Rijswijk). Qua aantal Joodse begraafplaatsen komt Zuid-Holland landelijk gezien op de derde plaats. Inmiddels telt Zuid-Holland ook 1 natuurbegraafplaats, gelegen bij Heinenoord.

Kijken we naar het aantal begraafplaatsen dat in Zuid-Holland bij of rond een kerk is gelegen dan is dat met 134, bijna één derde van het totaal. Van dat aantal liggen 69 kerkhoven daadwerkelijk rond een kerk en de rest (65) ligt achter of naast een kerk. Van de 69 kerkhoven die rond een kerk liggen, zijn er overigens 40 geruimd.

Onder de gemeentelijke begraafplaatsen bevindt zich in Zuid-Holland een aantal bijzondere terreinen. Zo ligt in Oude-Tonge een begraafplaats die alleen voor slachtoffers van de Watersnoodramp uit 1953 is. Veel andere begraafplaatsen in Zuid-Holland kennen op bestaande begraafplaatsen een afgebakend gedeelte voor deze slachtoffers.

Van de 443 begraafplaatsen zijn zeker 86 begraafplaatsen gesloten (los van de geruimde). Daar worden geen nieuwe graven meer uitgegeven. Daaronder bevinden zich een groot aantal Joodse begraafplaatsen. In totaal 45 begraafplaatsen zijn in zoverre geruimd dat er geen grafmonumenten meer aanwezig zijn. In Zuid-Holland worden uiteindelijk 312 begraafplaatsen daadwerkelijk gebruikt. Los van dit aantal is vastgesteld dat nog eens 85 begraafplaatsen verdwenen zijn. Dat betreft vooral veel begraafplaatsen in de grote steden zoals Delft, Den Haag, Dordrecht, Leiden en Rotterdam. In ieder geval bevinden zich 9 Joodse begraafplaatsen in deze categorie.

Zuid-Holland kent van alle provincies de meeste crematoria, namelijk 21 (18% van het totaal). Opmerkelijk is ook dat het oudste crematorium in de provincie, dat op begraafplaats Nieuw Eykenduynen in Den Haag uit 1963 in 2018 gesloopt is. Het oudste nog bestaande crematorium in Zuid-Holland is dat op Ockenburg, eveneens in Den Haag. Rotterdam is de gemeente in Zuid-Holland met de meeste crematoria: 4 stuks.

In totaal zijn 54 begraafplaatsen of onderdelen op die begraafplaatsen in Zuid-Holland van rijkswege beschermd. Zuid-Holland kent de meeste rijksmonumentale gemeentelijke begraafplaatsen. Nog eens 62 begraafplaatsen zijn aangewezen als gemeentelijk monument. Onder de rijksmonumenten bevinden zich begraafplaatsen als Oud Eik en Duinen in Den Haag, Crooswijk in Rotterdam en Groenesteeg in Leiden.

De gemeente met de meeste begraafplaatsen in Zuid-Holland is Hoeksche Waard. Die gemeente kent 36 begraafplaatsen maar dat is onvoldoende voor een plaatsje in de top 10 van gemeenten met de meeste begraafplaatsen in Nederland. Op de tweede plaats in Zuid-Holland staat de gemeente Goeree-Overflakkee met 35 begraafplaatsen. De gemeente Molenlanden staat op de derde plaats met 26 begraafplaats. Rotterdam valt met 23 begraafplaatsen buiten de top 3. In Zuid-Holland bevinden zich ook 3 gemeenten met elk maar 1 begraafplaats.

Wat oppervlakte betreft is Zuid-Holland goed voor 11,5% van het totale oppervlak aan begraafplaatsen in Nederland. Het totale oppervlak wordt geraamd op 497 hectare, waarbij de grootste begraafplaats in Zuid-Holland de gemeentelijke begraafplaats Hofwijk bij Rotterdam is. Deze begraafplaats meet ruim 26 hectare. Daar tegenover staat de tombe van Bisdom van Vliet in Haastrecht met 20 m2. Gemiddeld is er voor elke inwoner in Zuid-Holland 1,3 m2 grafruimte beschikbaar, na Flevoland het laagste aantal. Gemiddeld is er voor elke 8.600 inwoners een begraafplaats. Dat dit in Zuid-Holland geen problemen oplevert, heeft te maken met het grote aantal crematoria.

 

* Bij het overnemen van gegevens s.v.p. vermelden: Dodenakkers.nl - Kenniscentrum Funerair Erfgoed

 

Aangepast: 10 februari 2024