Skip to main content

Noord-Brabant


Geschreven: 12 april 2024
Aangepast: 18 april 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Noord-Brabant

Aan de Oude Bredasebaan in Oosterhout ligt wat in de volksmond het ‘misdadigerskerkhof’ heet. De begraafplaats werd aangelegd naar aanleiding van de Begrafeniswet van 1869, waarin het elke gemeente verplicht werd gesteld een algemene begraafplaats aan te leggen. Oosterhout kende al een katholieke begraafplaats aan de Veerseweg, waar de overwegend katholieke bevolking van Oosterhout zich liet begraven. De protestanten werden begraven op hun eigen begraafplaats aan de Nieuwe Bouwelingstraat en Joodse inwoners van Oosterhout lieten zich op de Joodse begraafplaats op de Vrachelse heide begraven.


Geschreven: 24 april 2022
Aangepast: 21 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Brabant

De stad Tilburg kreeg in 1809 stadsrechten verleend door Lodewijk Napoleon. Begin negentiende eeuw was er inderdaad sprake van een centrum, maar eigenlijk was Tilburg vooral een verzameling van historisch aaneengegroeide buurtschappen. In Midden-Brabant werden deze buurtschappen ook wel herdgangen genoemd. De belangrijkste voor Tilburg waren Veldhoven, Korvel en Heuvel, alle verbonden door lange linten met bebouwing. Centraal lag het buurtschap De Kerk, genoemd naar de parochiekerk van ’t Heike die hier al in de middeleeuwen was gewijd aan Sint Dionysius. Bij de kerk werd begraven waarmee dit waarschijnlijk de oudste locatie is waar in Tilburg de doden hun laatste rustplaats vonden.


Geschreven: 22 januari 2022
Aangepast: 22 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Brabant

De geschiedenis van begraafplaats De Bieberg start in Ginneken, een zelfstandig dorp zo’n twee kilometer ten zuiden van Breda. Daar begroeven de inwoners hun doden eeuwenlang op het kerkhof bij de oorspronkelijk katholieke Laurentiuskerk. De locatie daar is al zeker vanaf begin veertiende eeuw in gebruik. In 1648 kwam de kerk in handen van de hervormden, maar op het kerkhof werden ook andere gezindten begraven.


Geschreven: 01 november 2021
Aangepast: 16 mei 2024
Auteur: Henk de Goor en Gerrit Verhagen †
Categorie: Noord-Brabant

De terreinen waarop psychiatrische instellingen gevestigd waren, veranderden vanaf het laatste kwart van de vorige eeuw ingrijpend. Het werden zorgparken, soms in combinatie met particuliere woningbouw, of werden totaal verlaten. Hiermee verdwenen ook de daarop gelegen begraafplaatsen. Ze werden geruimd of verpauperden tot desolate dodenakkers. Met het verdwijnen van zulke begraafplaatsen verdwijnt ook de herinnering aan mensen die er in het verborgene leefden en daarmee cultuurhistorisch erfgoed.


Geschreven: 26 juli 2020
Aangepast: 08 maart 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Noord-Brabant

Tegenover bijna 400 katholieke begraafplaatsen telt Noord-Brabant nog geen 100 protestantse begraafplaatsen. Van die laatste ontstond een deel in de negentiende eeuw, toen de verzuiling in de Nederlandse samenleving zich verder aftekende. Waar protestanten en katholieken lang naast elkaar waren begraven, ontstonden nu aparte begraafplaatsen. Zo ook in Bergeijk.


Geschreven: 04 mei 2020
Aangepast: 15 maart 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Brabant

De omgeving van Vught leende zich in het verleden goed voor de aanleg van buitenverblijven. Gegoede Bossche families lieten vanaf de zeventiende eeuw talloze buitenhuizen aanleggen op grote landgoederen. Daaronder ook landgoed Ouwerkerk, dat in zijn beste dagen zo’n 150 hectare groot was. Op dat landgoed is midden twintigste eeuw de protestantse begraafplaats van Vught aangelegd, maar toen was het landgoed al ter ziele.


Geschreven: 12 september 2018
Aangepast: 20 maart 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Brabant

Noord-Brabant telt ruim tachtig begraafplaatsen van protestantse oorsprong. De meeste gemeenten kennen wel zo’n begraafplaats, meestal gesticht in de negentiende eeuw. Zo ook in Nuenen. Het huidige Nuenen vindt zijn ontstaan in enkele gehuchten uit de middeleeuwen op een plaats waar al in de prehistorie gewoond werd. In de veertiende eeuw werd centraal tussen die gehuchten een kerk gebouwd, mogelijk op de locatie van een voorganger. De forse kerk, gewijd aan Sint Clemens, was een uitdrukking van de Kempische gotiek.


Geschreven: 07 juli 2018
Aangepast: 04 mei 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Brabant

In de gemeente Eindhoven zijn twee Joodse begraafplaatsen te vinden. Eén betreft een gedeelte van de voormalige instellingsbegraafplaats bij de Grote Beek, gesticht in 1918. De tweede, mogelijk voor het eerst gebruikt in 1747, vinden we nabij het centrum van Eindhoven. Een derde is teloor gegaan bij de enorme naoorlogse uitbreidingen van Eindhoven.


Geschreven: 03 juni 2018
Aangepast: 23 maart 2024
Auteur: Leon Bok en Rindert Brouwer
Categorie: Noord-Brabant

Velen zien Eindhoven als een jonge stad, niet te vergelijken met die andere Brabantse steden als Breda en ’s-Hertogenbosch. Toch lijken al die steden qua historie behoorlijk op elkaar, zeker als je weet dat het huidige grondgebied van Eindhoven al rond de zevende eeuw bewoond werd. Dat is waarschijnlijk vroeger dan in welke andere stad dan ook in Noord-Brabant.


Geschreven: 13 augustus 2016
Aangepast: 31 maart 2024
Auteur: Rindert Brouwer en Jan Spoorenberg
Categorie: Noord-Brabant

Aan de Celebeslaan in Eindhoven, stadsdeel Tongelre, ligt tegenover het Lorentz Casimir Lyceum in een bosperceel de voormalige Joodse begraafplaats van Tongelre. Het perceel is van dichtbij nog goed te herkennen, gelegen op een lichtelijk verhoogd terrein en met verzakkingen in de vorm van graven. Even verderop raast het verkeer voorbij op de Eisenhowerlaan, die al snel overgaat in de A 270. Vanwege de aanleg van deze weg moest de begraafplaats in de jaren zestig van de twintigste eeuw verdwijnen.