Persbericht
Amsterdam, 4 april 2023
LOB Themadag ‘Omgaan met emoties & agressie op begraafplaatsen’
Het overlijden van een dierbare is een emotionele aangelegenheid. Ongeacht of u werkzaam bent als beheerder, hovenier of op de administratie – met een dienstverband of als vrijwilliger - werken op een begraafplaats betekent dat u rekening moet houden met oplopende emoties van bezoekers. Dat kan een stevig beroep op u doen en vraagt tegelijkertijd inzicht in gedrag en houding bij uzelf én de ander. Hoe gaat u daar professioneel mee om en wat kunt u het beste doen (en laten) in dat soort situaties?
Op donderdag 23 november geeft specialist funerair erfgoed Leon Bok een lezing over de cultuurhistorische waarde van het funerair erfgoed in Opsterland. In het kader van de Moanne fan it Erfskip, oftewel de maand van het erfgoed, gaat Bok in op de ontwikkelingen van de grafcultuur in Opsterland in relatie tot hoe dat in Nederland tot stand kwam. Dit doet hij aan de hand van bevindingen die hij deed bij een recent uitgevoerde quickscan van alle gemeentelijke begraafplaatsen. In zijn lezing gaat Bok in op verschillende bijzonderheden rondom het begraven in de gemeente en gaat hij in op enkele bijzondere grafmonumenten die hij trof bij zijn onderzoek. Daarbij betrekt hij ook de overige begraafplaatsen in de gemeente en waar nodig elders in de provincie Fryslân of in Nederland.
De SBOF, de Stichting Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo, heeft een omvangrijke administratieve klus geklaard. Ruim 1100 rechthebbenden van graven op de begraafplaatsen in Oosterwolde en Fochteloo ontvingen begin oktober een brief in een inspanning om de digitale grafadministratie te actualiseren.
De Huizumer dodenakker in Leeuwarden
Begraafplaatsen zijn bijzondere plekken. Niet alleen voor nabestaanden. Ze bieden vaak een schat aan informatie over de geschiedenis en zijn daarmee voer voor verhalen. Vanaf de middeleeuwen tot 1979 zijn vele Leeuwarders begraven op de Huizumer dodenakker. Begin vorige eeuw is besloten om aansluitend een grote begraafplaats aan te leggen. Die werd eind 1923 opgeleverd. Dit jaar bestaat de Huizumer begraafplaats dus 100 jaar. Een goede reden om hier uitgebreid bij stil te staan. Komt u zaterdag 17 juni ook naar de open dag?
Dhr. Harry Löwik uit Almelo zoekt bestuursleden die met hem zitting willen nemen in een op te richten stichting Behoud Funerair Erfgoed Gemeente Almelo. De gemeente kent verschillende interessante begraafplaatsen, waaronder twee joodse begraafplaatsen en een fraai mausoleum voor een adellijk geslacht. Hoewel er enkele begraafplaatsen beschermd zijn, is er relatief weinig aandacht voor dit erfgoed.
Leerlingen achterhalen zelf de identiteit van oorlogsslachtoffers. Dat kan sinds kort dankzij een lesprogramma, dat Stichting Sovjet Ereveld heeft ontwikkeld.
Aan de hand van originele bronnen ontdekken ze stap voor stap wie er begraven ligt in een bepaald graf, hoe de soldaat daar is terechtgekomen en wat hij heeft meegemaakt. Ook leggen leerlingen verbinding met de familie, voor wie de soldaat decennialang vermist is gebleven.
De Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) en stichting Dodenakkers.nl slaan de handen ineen en vragen meer aandacht voor het hergebruik van onderdelen van oudere grafmonumenten. Wanneer grafmonumenten vervallen raken en een gevaar vormen, is er niet altijd een mogelijkheid tot herstel. Het grafmonument moet dan helaas geruimd worden, maar afkomende delen kunnen juist de redding zijn voor andere grafmonumenten elders. Door oudere grafmonumenten te herstellen blijven begraafplaatsen aantrekkelijk voor bezoekers.
Tot in de tachtiger jaren van de vorige eeuw werden overleden kinderen die niet gedoopt waren soms onder of achter de heg begraven op katholieke begraafplaatsen. Zonder naam en zonder afscheid. Ze overleden voor ze konden worden gedoopt en mochten daarom niet in gewijde grond worden begraven. Buiten de katholieke kerk kwam het ook voor dat overleden baby's ergens terechtkwamen, zonder naam, zonder afscheid en zonder herdenkingsplek. Ken je mensen die die dit van dichtbij hebben meegemaakt? Bijvoorbeeld als nabestaande of vanuit de kerk, het ziekenhuis, als huisarts of vanuit de begraafplaats?
Precies 15 jaar na het overlijden werd op 29 november 2022 door directeur Peter van der Linde bij het graf van de schrijver August Willemsen (grafnummer 83-4-0558) een bronzen beeld onthuld dat werd gemaakt door de kunstenaar Pépé Gregoire (www.pepegregoire.nl). Door middel van crowdfunding kreeg de Stichting August Willemsen het voor elkaar om dit beeld door de gerenommeerde kunstenaar te laten vervaardigen.
Lijkenhuisjes verschenen eind 19e eeuw op alle Nederlandse begraafplaatsen. De Wet tot Voorziening tegen Besmettelijke Ziekten uit 1872 verplichtte begraafplaatsen daartoe, om besmettelijke ziekten, die vaak nog tot epidemieën leidden, een halt toe te roepen. In een lijkenhuisje werden overledenen die gestorven waren aan een besmettelijke ziekte apart opgebaard.