Over in het oog lopende en bijzondere begraafplaatsen wordt veel geschreven. Zo verscheen begin 2020 een boekje over de gemeentelijke begraafplaats Emaus in Vlaardingen. De geschiedenis van Emaus begon echter niet bij de algemene begraafplaats, maar bij de naastgelegen katholieke begraafplaats die inmiddels is opgegaan in de gemeentelijke begraafplaats. Dat verhaal is zeker een boek waard.
Het dorp Katwijk aan Zee stond al vroeg bekend om zijn visserij en binnenvaart. Via de Oude Rijn was niet alleen Leiden snel te bereiken, maar ook Den Haag en Amsterdam. In 1793 werd net buiten het dorp een zogenaamde buitenbegraafplaats aangelegd. Daarmee liep Katwijk vooruit op de latere ontwikkelingen. Halverwege de achttiende eeuw werd op last van Carolus Boers, de Schout en Baljuw van de beide Catwijcken en 't Sandtaan, een stuk grond aan de zuidoostzijde van het dorp in pacht gegeven aan de Kerkelijke gemeente van Katwijk aan Zee. Dit stuk grond werd bestemd voor de aanleg van een begraafplaats.
Schoonhoven ontstond op een gunstige plaats langs de rivier de Lek bij een dam in de veenstroom de Zevender. Begin dertiende eeuw werd aan de Lekzijde al een haven aangelegd en rond 1250 verrees er bij de dam een kasteel. Al vroeg werd er ook begraven bij de kerk die bij de haven werd gebouwd. De nederzetting was strategisch gelegen, groeide snel en kreeg al vroeg stadsrechten. Dit was ook de aanleiding voor de aanleg van vestingwerken.
Het dorp Lekkerkerk is in de middeleeuwen ontstaan op een oeverwal langs de Lek. Het dorp werd voor het eerst vermeld in de dertiende eeuw maar de kerk is mogelijk ouder. Al vroeg was er in het dorp sprake van een kleine Joodse gemeenschap die uiteindelijk ook een eigen begraafplaats kreeg.
Weinigen zullen weten dat de wereldberoemde Chileense dichter en Nobelprijswinnaar Pablo Neruda in 1930 met de Nederlandse Maria Hagenaar trouwde.
'Ik heb een Creoolse ontmoet, dat wil zeggen, een Nederlandse met een paar druppels Maleis bloed. Een lange, zachte vrouw, volkomen vreemd aan de wereld van de kunsten en de letteren.'
De naam Krimpen komt het eerst in geschriften voor in 1277. Zoals met zoveel gehuchten werd in de loop der tijd de naam op uiteenlopende wijzen geschreven waarvan’ Tingenijssel’ ten opzichte van de huidige naam toch wel enige vraagtekens oproept. Pas in de negentiende eeuw kreeg Krimpen een eigen begraafplaats.
Niet alle kerkhoven in Nederland werden in 1829 gesloten voor begraving. Nog honderden van dergelijke begraafplaatsen bleven in gebruik. Sommige slechts voor korte tijd, andere zijn tot op de dag van vandaag in gebruik. Het oude kerkhof van de hervormde gemeente van Nieuw-Lekkerland werd in 1828 nog eens vergroot aan de oostzijde. Maar deze uitbreiding voldeed slecht omdat de Lek voor toenemende overlast zorgde.
De Oude of Algemene Begraafplaats in Voorburg is een monumentale begraafplaats die van rijkswege beschermd is en waarvan alle waardevolle elementen behouden zijn. De gemeente Leidschendam-Voorburg heeft de begraafplaats een aantal jaren geleden in ere hersteld en het opnieuw mogelijk gemaakt om hier te begraven. De gemeente heeft zodoende ook het onderhoud van de begraafplaats weer op peil gebracht. Voorafgaand aan het plan heeft bureau 'De HistorieCie' uit Rotterdam een tuin- en cultuurhistorisch onderzoek uitgevoerd. Een speciale begeleidingscommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de wijkvereniging Oud-Voorburg, Vereniging De Terebinth, Historische Vereniging Voorburg en de Bond Heemschut, hebben zich gestort op het achterhalen van informatie over personen die er begraven liggen en daarbij alle mogelijke archieven geraadpleegd.
Aan de Vlaardingerdijk in Schiedam ligt tussen het groen de voormalige R.K. begraafplaats van Schiedam. Midden op de begraafplaats staat een veelhoekige, neoclassicistische kapel, gebouwd in 1853. In de jaren zeventig van de twintigste eeuw is de begraafplaats gesloten en raakte de kapel in onbruik. Sinds 1977 is de kapel met enkele bijgebouwen en het toegangshek aangewezen als rijksmonument. Net in die jaren was de begraafplaats gesloten en de kapel werd niet meer gebruikt. Na een lange periode van leegstand en verval werd de kapel in 2001 na een ingrijpende restauratie herbestemd, nu als kerk voor de Roemeens Orthodoxe Parochie in Nederland. Samen met de bijbehorende gebouwen, het hekwerk en de grafmonumenten ligt hier een bijzonder stukje Schiedam.
In de achttiende eeuw wees niets erop dat het begraven in kerken en op kerkhoven midden in dorpen en steden zijn langste tijd had gehad. Een vooruitstrevende inwoner van Den Haag stichtte op een duin in Scheveningen de eerste openbare buitenbegraafplaats in Nederland. Dat wil zeggen de eerste bewust buiten de bebouwde kom aangelegde begraafplaats. Bij de aanleg lag de begraafplaats nog ver weg van enige bebouwing in de duinen.