Skip to main content

Begraafplaatsen


Geschreven: 04 februari 2023
Aangepast: 15 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Utrecht

Het dorp Hoogland, gelegen bij Amersfoort, heeft nog niet zulke oude papieren. Wie op een kaart uit de negentiende eeuw zoekt naar Hoogland vindt geen dorp met die naam. Wel een gemeente, ingesteld in 1811, samengesteld uit de heerlijkheden Hoogland en Emiclaer. In de gemeente lagen buurtschappen als Zeldert, Coelhorst, Den Ham, Liendert en Langenoord. Met name Langenoord en Coelhorst zijn in dit verband van belang.


Geschreven: 21 januari 2023
Aangepast: 17 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

De begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn is niet de eerste begraafplaats van de stad. Nadat het kerkhof bij de kerk op het Marktplein als gevolg van landelijke richtlijnen buiten gebruik werd gesteld, werd in 1829 aan de Loolaan een begraafplaats in gebruik genomen tegenover de Grote Kerk. In juni van dat jaar werd de aanbesteding gedaan voor de bouw van twee huizen, een aan elke zijde van de ingang van de begraafplaats. Het een moest dienen als woning voor de doodgraver en de ander als schijndodenhuisje.


Geschreven: 14 januari 2023
Aangepast: 17 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Groningen

Groningen kent qua bewoning meerdere gezichten. Eeuwenoude dorpen met kerkjes en kerkhoven en niet ver daar vandaan jonge dorpen waar een compleet andere funeraire cultuur tot stand kwam. Toch zijn er ook in deze veengebieden soms verrassend oude begraafplaatsen te vinden. In het hoogveen ten zuiden van Marum en Tolbert ontstonden in de negentiende eeuw drie woonkernen: De Wilp, Jonkersvaart en Zevenhuizen. Het veen was voordien al op kleine schaal ontgonnen, maar vanaf het begin van de negentiende eeuw werd het werk grootschaliger aangepakt.


Geschreven: 17 december 2022
Aangepast: 18 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Holland

Zunderdorp is vandaag de dag een van de landelijk gelegen dorpen in Amsterdam-Noord. Ooit behoorde het dorp tot een van de zes hoofddorpen van Waterland, samen met Ransdorp, Broek in Waterland, Landsmeer, Schellingwoude en Zuiderwoude. Het ontstaan van Zunderdorp gaat vermoedelijk terug tot het begin van de twaalfde eeuw. Rond 1400 was Zunderdorp een zelfstandige parochie met een kerk waar ook begraven werd.


Geschreven: 07 december 2022
Aangepast: 18 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Overijssel

Rond het jaar 1000 moet er ter hoogte van het latere Enschede al een kerk hebben gestaan. Deze kerk, gewijd aan de heilige Jacobus de Meerdere was waarschijnlijk op een centrale plek gebouwd om een aantal buurtschappen in de omgeving te bedienen. Het ligt voor de hand dat er bij deze kerk ook al vroeg begraven werd, zoals gebruikelijk was in die tijd.


Geschreven: 13 november 2022
Aangepast: 18 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Holland

Het dorp Nieuwendam is een voortzetting van een oudere nederzetting die verzwolgen werd door het IJ. Bij de aanleg van een nieuwe dijk of dam, na de zoveelste dijkdoorbraak, werd de bewoning geconcentreerd langs die dam. Het oude gehucht onder de naam Zosenerdam stond bekend als de plek waar men vanaf Zunderdorp het veer kon nemen naar Amsterdam. Of Zosenerdam ook al een kerkhof kende, is niet bekend.


Geschreven: 03 november 2022
Aangepast: 20 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Overijssel

De stad Kampen kent een funeraire geschiedenis die teruggaat tot de eerste dagen van haar bestaan. Dat begin moet gelegen hebben in de twaalfde eeuw. Waar mensen wonen wordt ook begraven en al vroeg kende men bij de latere Buitenkerk een fors grafveld. Daar werd een kapel gebouwd die op zijn beurt weer vervangen werd door een veel grotere kerk. In de dertiende en veertiende eeuw werd in en bij kerken, gasthuizen en kloosters begraven. Acht locaties in de binnenstad zijn bekend waar tot aan de reformatie en soms nog daarna begraven werd.


Geschreven: 30 augustus 2022
Aangepast: 20 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Gelderland

Onder de rook van Leerdam ligt op de zuidelijke oever van de Linge de kleine middeleeuwse stad Asperen. Een eerste vermelding is al uit het jaar 893. De stad kwam in de dertiende of veertiende eeuw tot ontplooiing en diende van oudsher als steunpunt voor het gewest Holland tegenover de hertogen van Gelre. De eerste vermelding van een kerk is uit 1331.


Geschreven: 24 augustus 2022
Aangepast: 20 februari 2024
Auteur: René ten Dam
Categorie: Utrecht

De stad Leerdam ligt in een bocht van de rivier de Linge en wordt in 1143 voor het eerst vermeld als Ter Lede of Ter Leede. Het vormde een heerlijkheid van de Heren van der Lede en zou vanaf 1498 met het land van der Leede, de heerlijkheid Schoonrewoerd en het Overeind van de heerlijkheid Spijk samen het graafschap Leerdam vormen. Het gebied was eigendom van de heren Van Egmond en na het huwelijk van Anna van Egmond met Willem van Oranje in 1551 zouden de Oranjes tot 1795 als graaf van Leerdam functioneren, daarna werd het een eretitel. Het graafschap maakte formeel geen deel uit van de Republiek die in 1588 was ontstaan, wat betekende dat het eigen wetten hanteerde en regeringsvoorschriften dienden persoonlijk te worden goedgekeurd door de graaf. Om die reden was Leerdam, net als het nabijgelegen IJsselstein, Vianen en Buren, een vrijplaats voor vluchtelingen en criminelen. Onder hen ook een aantal Joden die elders schulden hadden.


Geschreven: 26 juli 2022
Aangepast: 20 februari 2024
Auteur: Leon Bok
Categorie: Noord-Holland

Het Amsterdamse dorp Buiksloot is al eeuwenoud. Het dorp ontstond langs een noord-zuid as en de bewoners waren vooral gericht op veeteelt op het ontgonnen veen. Rond 1200 veranderde het IJ, toen nog een veenrivier, in een zeearm. Stormen deden steeds meer grond wegslaan en het boeren op het veen zorgde ervoor dat het land zakte. Toen het dorp voor het eerst genoemd werd in 1275 was het feitelijk nog een ontginningsdorp, maar in de eeuwen daarna trok de bebouwing zich samen op de dijk die rond 1300 langs het IJ was aangelegd. De eerste kerk van Buiksloot is mogelijk ouder, getuige de ligging op een ophoging op enige afstand van de dijk. In 1520 werd de kapel van Buiksloot verheven tot parochiekerk. Waarschijnlijk werd al vanaf het prille begin bij de kapel begraven, want in de verre omgeving was er geen andere begraafplaats beschikbaar.