Op het graf van JAN VAN DIEN (1904-1965)
GEMEENTE WERKMAN
JARENLANG HIELD IK ELKE NACHT
IN DIT DORP GESTAAG DE WACHT
EN ALS TUINMAN AANGESTELD
WAS HOF EN TUIN MIJN ARBEIDSVELD
EN SLOOT DE DOOD EEN LEVEN AF
DAN MAAKTE IK HET KILLE GRAF
WANT IK WAS HIER
DE LAATSTE NACHTWAKER
DE EERSTE HOVENIER
EN TEVENS GRAFMAKER
Aan de nagedachtenis
van onzen beminden vader
Melle Melles Pott
0verleden 29 Aug. 1865
in den ouderdom
van 94 jaren
en ruim 6 maanden
Dit plekjen
is ons groot van waarde.
Hier rust het stoflijk
deel in de aarde,
Van onzen edlen
vader Pott.
Maar ’t graf kan geen
vertroosting geven.
Wij voeden,
om zijn Christ’lijk leven,
De hoop
dat hij thans leeft bij God.
Zijne kinderen
Elizabeth Jakobs Wijkmeijer
12 september 1837 – 11 april 1856
Zij was een bloem die welig tierde,
Den hof waarin z’ ontlook versierde;
Maar is geplukt door Scheppers hand.
En in nog schooner hof geplant.
Om daar te prijken naast een loot,
Die van den zelfden stam ontsproot.
Ruim 18 jaar oud was Elizabeth Wijkmeijer toen ze overleed op 11 april 1856. Ze was de dochter van Jakob Klaassens Wijkmeijer en Grietje Gerrets de Groot. Zowel Jakob als Grietje kwamen uit een schippersfamilie. In de akte van overlijden van de Burgerlijke Stand van Elizabeth staat als beroep bij haar vader: landbouwer. Toch was het eigenlijke beroep van Jakob Klaassens Wijkmeijer, zoals we kunnen lezen in de diverse akten, schipper. Beter gezegd kapitein. Zeewaardige schepen waren het, waarop hij voer.
Bij de stèle van Ritzo Hoeve
(11 februari 1889 – 2 november 1912)
Ik was een jongeling
Van ruim 23 jaren,
Toen God mijn Ziel op riep
En ik van hier moest varen.
Ik was haar al tot vreugd
Maar ach dat kon niet baten
Ik moest van B. tot A,
De wereld vroeg verlaten.
Gij allen die om mij treuren
Wil doch niet voor mij schromen
Wand Jezus heeft gezecht,
Laat ze allen tot mij komen.
Ds. Jacob Nentjes (10-6-1818 - 16-1-1873)
predikant der Christelijke Gereformeerde Gemeente te Urk
Hier rust, hij, die een reeks
Van zesentwintig jaren,
Gods kerke heeft gediend,
Door ’t woord ons te verklaren.
Hij was een brandend licht,
’t Welk in den dienst verteerde,
Totdat hij in de schoot
Der aarde weder keerde.
Hij rust naar ’s Heeren woord.
In ’t graf als de slaapstede,
d’ Oprechten toebereid,
Geniet de volle vrede
Als ’t loon hem toegezegd.
Met al de hemelingen,
Die eeuwig voor den troon
Het driemaal heilig zingen.
Bij het grafmonument van Lucas Kruidhof (1856-1913)
Stil wilde hij trek-
ken in pelgrims
gewaad. Tot God
hem riep in Zijn
hemelschen staat;
Hier heeft hij ge=
dragen gewillig
zijn kruis, Maar
daar is zijn wo=
ning, hij had heim=
wee naar huis.
Boven in Sion
eindigt de smart.
Ja, naar dat Sion
smachtte zijn hart.
Frederika, Dieuwke, Baudina en Margaretha Westra
Twee zerken naast elkaar maken ons deelgenoot van het diepe verdriet dat ouders kan overkomen wanneer ze staan aan het graf van hun kinderen. Dit lot trof het echtpaar Westra-Fontein. Bovendien trof de moeder, Eva Westra- Fontein, in kort tijdsbestek ook nog het verlies van de vader, haar echtgenoot Hendrik Jans Westra in september 1831.
ACHT DOCHTERS DIE GODS GUNST MIJ GAF
NAM WEER ZIJN VADERHAND MIJ AF
DRIE RUSTEN ONDER DIT GESTEENT
DE MOEDER DIE ’T GEMIS BEWEENT
STAART NU VERBEIDEND OP DEN HEER
DAAR VINDT ZIJ EENS HAAR DOCHTERS WEER
De kerk van Oudega is van een respectabele ouderdom. Ze dateert uit het begin van de twaalfde eeuw. Wie het rijke interieur met de vele rouwborden en grafzerken beziet, beseft onmiddellijk dat Oudega een belangrijke plaats moet zijn geweest. Ooit was het de hoofdplaats van de grietenij Smallingerland. Hier zetelde de grietman. Hij bestuurde het gebied en speelde ook een belangrijke rol in de rechtspraak.
Op de stèle van Jan Idema (1876-1903) op de begraafplaats van Slochteren treffen we een bijzonder grafdicht aan:
OCH DIERBRE ZOON,
OCH WAARDE BROEDER,
WAT ZIJT G’ ONS RAS
EN WREED ONTRUKT.
IS DIT DE WIL VAN
D’ AL BEHOEDER
DAT U ZOO VROEG
REEDS D’ AARDE DRUKT.
EEN SLUIPMOORDENAAR
BENAM HEM ’T LEVEN
ZOO LAAG EN VALSCH
ALS JUDAS WAS.
ZULK SOORT MOET EENS
HET OORDEEL VREEZEN
WANT ’T LOON DAT VOLGT
DE WERKEN RAS.
GEEN RUST VOOR KAIN
WAAR H OOK DWAALT.
DE BLOEDWRAAK HEM
STEEDS ACHTERHAALT.
Jan Idema was 27 jaar oud toen hij door geweld om het leven kwam. In het Nieuwsblad van het Noorden van 9 oktober 1903 lezen we het bericht over een vechtpartij tussen hem en een bakkersbediende:
De bakkersbediende Hommes werd Dinsdagavond door een zekere I. uit Kolham (gem. Slochteren) op den openbaren weg aangevallen; ’t schijnt, dat er een oude vete tusschen hen bestond. H. werd woedend, toen zijn rijwiel geheel was vernield, en greep naar zijn revolver. Een enkel schot trof. Heden werd H. gevankelijk weggevoerd. De toestand van I. is tamelijk gunstig.
Dat laatste bleek toch niet het geval. Idema, die was getroffen, overleed uiteindelijk toch aan zijn verwondingen. Een vraag, die bij zo’n bericht opkomt, is toch: wat doet een bakkersbediende met een revolver op zak? En waarom in het artikel eerst de volledige naam van de dader en later slechts een initiaal? In het grafdicht worden we meegenomen in de gevoelens van de nabestaanden en die liegen er niet om. Verdriet en wraakgevoelens strijden om de voorrang. Zwaar Bijbels geschut wordt aangevoerd in de persoon van Judas, die Jezus verraadde, en Kaïn, die zijn broer Abel doodsloeg. De bloedwraak wordt zelfs genoemd. Komt men in grafdichten vaak tegen dat men spreekt over de dood van een dierbare als de wil van God, in dit grafdicht wordt de vraag, al ontbreekt het vraagteken, gesteld of dit Gods wil wel kan zijn.
Johannes van der Schuur (1911 –1926)
Op de stèle van Johannes van der Schuur lezen we:
Geen ziekte neen
een ongeval
Sneed t’ jonge leven af.
Door schrikken van
de paarden op hol
Bracht hem naar
t’ stille graf
t’ is waar het valt
ons zwaar te dragen
Te missen zulk een
dierbre pand
Maar t’ is des Hee-
ren welbehagen.
Hij heeft het le-
ven in zijn hand.